Ngay cửa ngõ ngôi nhà xã cổ Hà Nội này là tấm biển cảnh báo: ““Khu vực nghiêm trọng. Chú ý Quan sát lúc qua lại”. Hàng ngày, hàng chục cư dân nơi đây vẫn đi qua di chuyển và sinh hoạt thông thường dù hiểm nguy luôn chờ chực.
Nhà phường cổ vừa chật, vừa nghiêm trọng
Trương Khánh Hà (21 tuổi) là thế hệ thứ 4 được sinh ra tại số 94 lặng Phụ. Theo lời nói của chị Hoàng Thu Hương (mẹ Hà), căn nhà này vốn do một doanh gia thuốc lào dựng lên từ các năm trước chiến tranh. Hòa bình lập lại, gia đình họ thiên di vào Nam sinh sống. Chính quyền phân lại căn nhà cho các người dân vừa đi tản cư về, trong Đó sở hữu những cụ của Hà.

Bức tường phía ngoài ngôi nhà 94 im Phụ
Xem thêm: Tra cứu sổ đỏ ở đâu uy tín, chất lượng, hiệu quả tại http://bit.ly/2sokcRc
Sau hàng thập kỉ, 94 yên ổn Phụ xưa kia đã thành nơi sinh sống của sắp chục hộ gia đình. Nhà chị Hương với diện tích rộng nhất có hai tầng, mỗi tầng rộng tầm 11 – 12 m2. Khoảng không gian chậm triển khai làm cho cả gia đình phải giảm thiểu bày vẽ đồ đạc nhất sở hữu thể, các tủ phần nhiều đóng âm vào tường, trừ tủ lạnh.
Các bạn có 4 mẫu xe, nhưng đêm đến, chỉ mang hai cái xe máy của chị và con gái to được đựng ở tầng một, xe máy của chồng phải gửi sang nhà láng giềng, còn dòng xe đạp mini của đứa út thì phải vác lên để ở phòng ngủ tầng hai vì nhà không còn chỗ chứa.
Chiều cao căn nhà cũng rất khiêm tốn, nhất là phòng riêng của Khánh Hà. trằn chỉ cách thức mặt đất chừng mét sáu nên bố Hà mỗi lần vào phòng là phải cúi đầu. Hà đùa: “May quá, mình chỉ hơn mét năm nên vẫn chuyển động thoải mái”.
Căn nhà này chưa từng nằm trong danh mục nhà cổ cần được bảo tàng của đô thị, thế nhưng các dấu vết thời kì của gần 1 thế kỉ thì ko khó để nhận ra. Mặt tường phía ngoài đã bong tróc phổ biến, lộ cả phần gạch phía trong. từ tầng 2 trở lên, rêu xanh phủ kín tường làm ngôi nhà trở thành lạc điệu với phường thị hiện đại, phổ biến màu sắc tiếp giáp với.
Trong nhà Hà, 4 bức tường đều phải phủ lên nhiều lớp giấy dán để hạn chế vôi vữa rơi xuống. “Có lần mưa, cả tảng vữa lớn rơi xuống chỗ hành lang, nhưng số người dân khu này cao nên may quá, không người nào bị làm sao cả”, Hà nhớ lại.

Tấm biển cảnh báo ở lối đi chung, tầng 1 ngôi nhà 47 Hàng Bạc
Nhưng nguy hiểm đó vẫn chưa là gì ví như so mang tình cảnh hiện nay của gia đình chị Nguyễn Thị Hường (47 Hàng Bạc). Gia đình chị sống trong căn phòng hơn chục mét vuông, nằm bơ vơ trên tầng hai của ngôi nhà. Lối đi lên là cái cầu thang sắt với độ rộng chỉ hơn thân người. các bậc đã han rỉ phổ thông, cộng thêm độ dốc to làm cho ai bước lên cũng phải nắm chặt lấy thanh lan can mỏng manh.
Phía trước cửa phòng là mái của tầng 1 gồm nhiều tấm tôn lụp xụp xếp chồng lên nhau. Nhìn lên trên, loại vì kèo ngang của căn nhà ngả màu đen cháy, 1 số điểm trên kèo thấy rõ vệt than. Bốn phía tiếp giáp với phần mái ấy là những bức tường xám gạnh, bám đầy rễ của cây say đắm cổ thụ được trồng trên nóc tầng 3.
Chính vì rễ cây ăn quá chắc vào tường nên chẳng ai bứng nổi. Nhưng cứ để nguyên như thế thìa là cả một mối lo. “Tán cây rộng, gió bão mà quật đổ nó thì Anh chị tôi chết”, chị Hường cho hay.

các vết cháy để lại trong khoảng năm 2010 tại ngôi nhà số 47 Hàng Bạc
“Ở không được, bán không xong”
các vết than cháy trên vì kèo nhà chị Hường là hậu quả để lại trong khoảng trận cháy to tại 47 Hàng Bạc vào năm 2010. “Bà hỏa” khi ngừng thi côngĐây đã thiêu rụi một phần của căn nhà cùng đông đảo mẫu cầu thang gỗ. Sau biến cố đó, chị Hường phải đi xin một mẫu cầu thang sắt để lắp vào thay thế, khiến chỗ đi lên đi xuống. Phần nhà cháy bị toá bỏ, để lại căn phòng nhà chị đơn côi như ngày nay.
“Sống trong nhà này nguy hiểm lắm” – chị Hường mấy lần nhắc lại câu đề cập ấy. Nơi gia đình chị sinh sống - nhà số 47 Hàng Bạc vốn được coi là ngôi nhà cổ nhất Hà Nội. Theo phổ biến biên chép, ngôi nhà được vun đắp trong khoảng năm 1883, tức là đến nay, “tuổi thọ” của nó đã xấp xỉ 140 năm. Mỗi khi có trận mưa to, nước lên ngang bậc thang, các gia đình lại hò nhau vừa bật máy bơm, vừa tát nước vào cống. Nhà cổ, hay bị ngập, lại từng mang cháy to, di sản của Thủ đô biến thành nơi nghiêm trọng rập ràng. “Ngoài nhà tôi thì chẳng có người nào dám trèo lên đây”, chị Hường buồn bã nhắc.

Cảnh sống khốn khổ trong những ngôi nhà thị trấn cổ
Cũng vì thấy quá nguy hiểm, phổ quát hộ dân sống tại đây từng viết đơn kiến nghị xin được tôn tạo, tu tạo, nhưng không ít lá đơn bị “tắc” lại bởi lý do muôn thuở: nhà cổ thì phải hạn chế sửa.
Nhà không thuộc diện phải bảo tàng nhưng gia đình chị Hoàng Thu Hương cũng chẳng sung sướng hơn. Diện tích sàn dưới 30 mét vuông kéo theo rộng rãi thủ tục pháp lý phức tạp khiến chủ hộ gặp khó trong việc sắm bán. Và dù mang đủ tiền để tu sửa đi chăng nữa, chị Hương cũng chẳng thể làm gì phổ thông vì nhà chị nằm ở 2 tầng dưới cộng. “Muốn đập thì phải đập tất”, chị kết luận.
Vài năm trước, người dân lặng Phụ từng xôn xao bàn tán về 1 Công trình tái định cư cho những hộ sống trong các nhà cũ, nhà lâu năm. Nhưng tới bây giờ, mọi thứ vẫn chưa hề biến chuyển. Con trai út của chị Hương, cậu bé Trương Anh Vũ mỗi lần muốn đi học, đi chơi vẫn phải lên tầng 2 vác xe đạp xuống qua dòng cầu thang chật hẹp. Mọi hộ dân ở đây vẫn phải ngó trước nhìn sau mỗi khi trời mưa kẻo gạch, vữa rơi trúng xuống đầu.
Hơn 20 năm về khiến cho dâu trong căn nhà cổ nhất Thủ đô, chị Hường vẫn chỉ có 1 mong muốn duy nhất: hoặc chính quyền cho sửa nhà, hoặc tương trợ người dân chuyển đi nơi khác sinh sống. Khánh Hà thì mong nhà rộng hơn, cao hơn để mọi người vừa mang chỗ để xe, bố vừa không hề lom khom chuyển động trong chính nhà mình.
Và giả dụ những Công trình tu chỉnh hay tái định cư nhà phường cổ Hà Nội tiếp diễn “dậm chân”, ước mơ và mong muốn của người dân rất có thể sẽ phát triển thành thứ “di sản” cũ kĩ như chính ngôi nhà họ đang sống.